23 مهرماه 1402 روز ملی مبارزه با سل

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری

واحد بیماری های واگیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری، به مناسبت 23 مهرماه روز ملی مبارزه با بیماری سل و به منظور آشنایی عموم مردم با این بیماری مطلب زیر را منتشر کرد.

 بیماری سل یک بیماری عفونی واگیردار است که توسط عامل بیماری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس منتقل می شود.

مهمترین منبع عفونت، بیمار مبتلا به سل ریوی می باشد. سرفه در چنین فردی سبب ایجاد ذرات کوچک عفونی و انتشار عامل بیماری زا در هوا می گردد. در صورتی که فرد سالمی با این ترشحات مواجهه یابد، آلوده به بیماری سل می گردد. البته آلودگی به معنای ابتلا به سل  نیست، یک فرد احتمال ابتلا به آلوده به بیماری سل در طول عمر 5 تا 10 درصد می باشد.

علائم بیماری سل فعال ریوی شامل سرفه ، خلط ، تب ، لرز ، درد قفسه سینه ، تعریق شبانه کاهش وزن و تنگی نفس می باشد.

تشخیص بیماری سل ریوی در قدم اول در افراد بزرگسال (سرفه بیش از دو هفته دارند) با آزمایش خلط می باشد.

ساده ترین راه شناسایی بیماری سل ریوی در بزرگسالان اسمیر خلط است ، این آزمایش در تمامی مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت به صورت رایگان جهت افراد واجد شرایط انجام می شود.

از سال گذشته الگوریتم بیماریابی سل مطابق اعلام اداره سل و جذام کشوری با تغییراتی روبه رو بوده که این امر منجر به افزایش دقت و حساسیت در بیماریابی افراد مشکوک گردیده است.

این بیماری در کودکان نیز با بررسی معیارهای پنج گانه ( در تماس بودن با بیمار مسلول ،بررسی علائم بالینی، رادیوگرافی، تست توبرکولین،ازمایشات تکمیلی مانند شیره معده و...) مشخص می ‌گردد.
طول دوره درمان بیماران مسلول با توجه به شرایط بیمار و روند بهبودی وی و نوع سل بین ۶ تا ۱۲ ماه خواهد بود.

درمان دارویی این بیماری در موارد شناسایی شده سل در تمامی واحد های تابعه شبکه بهداشت  به صورت رایگان جهت بیماران صورت می پذیرد. داروهای موجود جهت درمان بیماران مسلول داروهای ترکیبی با توجه به وزن بیمار و تحت نظارت مستقیم کارشناس مراقب سلامت ارائه شده و همچنین در طی دوره درمان جهت بررسی روند بهبودی بیمار ، وی به صورت دوره ای ویزیت و پایش می گردد.

ذکر این نکته ضروری است که بیمار مبتلا به سل بعد از دو هفته از شروع درمان، قابلیت انتقال بیماری به اطرافیان را ندارد. 

مهمترین راه پیشگیری از سل، درمان بیماران مسلول می باشد.

از طرفی همه کسانی که از سه ماه قبل از تشخیص تا دو هفته پس از شروع درمان با بیمار مسلول در ارتباط بودند بایستی از نظر سل بررسی می شده همچنین این بررسی  به صورت دوره ای تا دو سال بعد از درمان بیمار ادامه یابد. از جهتی اطرافیانی که آلودگی به سل در آنها مطابق پروتکل سل نهفته مشخص گردد، به مدت 9 ماه تحت درمان دارویی پروفیلاکسی قرار خواهند گرفت تا از ابتلا به سل در آنها پیشگیری به عمل آید.

 نمونه گیری و درمان بیماری سل در تمامی مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت تحت پوشش شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری

به صورت رایگان انجام می شود.

تهیه کننده: زهرا لطفی، کارشناس سل و جذام واحد بیماری های واگیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری

منابع:

دستورالعمل کشوری بیماری سل

دستورالعمل سل نهفته

الگوریتم بیماریابی جدید سل