23 مهرماه روز ملی مبارزه با سل

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری

 واحد بیماری های واگیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری، به مناسبت 23 مهرماه روز ملی مبارزه با سل و به منظور آشنایی عموم مردم با این بیماری مطلب زیر را منتشر کرد.

 بیماری سل یک بیماری عفونی واگیردار است که توسط عامل بیماری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس منتقل می شود.

مهمترین منبع عفونت، بیمار مبتلا به سل ریوی می باشد. سرفه در چنین فردی سبب ایجاد ذرات کوچک عفونی و انتشار عامل بیماری زا در هوا می گردد. در صورتی که فرد سالمی با این ترشحات مواجهه یابد، آلوده به بیماری سل می گردد. البته آلودگی به معنای ابتلا به سل نمی باشد ، یک فرد الوده بیماری سل در طول عمر خود 5 تا 10 درصد ممکن است مبتلا به بیماری سل شود.

لازم به ذکر است بیمار مبتلا به سل بعد از دو هفته از شروع درمان، دیگر قابلیت انتقال بیماری را به اطرافیان ندارد. 

علائم بیماری سل فعال ریوی شامل سرفه و خلط ، تب ، لرز ، درد قفسه سینه ، تعریق شبانه کاهش وزن و تنگی نفس می باشد.

بیماری سل در هر جایی از بدن ممکن است بروز نماید ولی اکثر مبتلایان به نوع ریوی آن دچار می شوند .
تشخیص بیماری سل ریوی در قدم اول در افراد بزرگسال (سرفه بیش از دو هفته دارند) با آزمایش خلط می باشد .

اسمیر خلط راحت ترین راه شناسایی سل ریوی در بزرگسالان می باشد، این آزمایش در تمامی مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت به صورت رایگان از افراد واجد شرایط دریافت می گردد. 

این بیماری در کودکان نیز با بررسی معیارهای پنج گانه ( در تماس بودن با بیمار مسلول ،بررسی علائم بالینی، رادیوگرافی، تست توبرکولین،ازمایشات تکمیلی مانند شیره معده و...) مشخص می ‌گردد.
طول دوره درمان بیماران مسلول با توجه به شرایط بیمار و روند بهبودی وی و نوع سل بین ۶ تا ۱۲ ماه خواهد بود.

درمان بیماری سل در موارد شناسایی شده سل در تمامی واحد های تابعه به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار می گیرد.داروهای موجود جهت درمان بیماران مسلول داروهای ترکیبی با توجه به وزن بیمار و تحت نظارت مستقیم کارشناس مراقب سلامت می باشد. همچنین در طی دوره درمان جهت بررسی روند بهبودی بیمار ، وی به صورت دوره ای ویزیت و پایش می گردد.

مهمترین راه پیشگیری از سل، درمان بیماران مسلول می باشد. 

از طرفی همه کسانی که از سه ماه قبل از تشخیص تا دو هفته پس از شروع درمان با بیمار مسلول در ارتباط بودن از نظر سل بررسی می شوند و بررسی آنها به صورت دوره ای تا دو سال بعد از درمان بیمار ادامه می یابد. از جهتی اطرافیانی که آلودگی به سل در آنها مطابق پروتکل سل نهفته مشخص گردد، به مدت 9 ماه تحت درمان پروفیلاکسی قرار خواهند گرفت تا از ابتلا به سل در آنها پیشگیری به عمل آید.

 نمونه گیری و درمان بیماری سل در تمامی مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت تحت پوشش شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری

به صورت رایگان انجام می شود.

  تهیه کننده: زهرا لطفی، کارشناس سل و جذام واحد بیماری های واگیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری

منابع:

دستورالعمل کشوری بیماری سل

دستورالعمل سل نهفته

الگوریتم بیماریابی جدید سل